Defibrylator AED przy Nagłym Zatrzymaniu Krążenia (NZK)

Defibrylatory AED zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) powinny znajdować się w miejscach, gdzie jest wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia NZK, czyli Nagłego Zatrzymania Krążenia (tam, gdzie prawdopodobieństwo NZK jest większe niż raz na 2 lata).



NZK to Nagłe Zatrzymanie Krążenia. Jest to sytuacja, w której serce przestaje pracować prawidłowo. Człowiek traci przytomność, w dalszej kolejności występuje zatrzymanie oddechu, i w konsekwencji dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. Mięsień sercowy zaczyna się skurczać w sposób niesynchronizowany. Z tego powodu serce przestaje pompować krew.


Najczęstsze przyczyny NZK to choroby układu krążenia, arytmia serca, silny stres, uderzenie, reakcja alergiczna na przykład na leki, porażenie prądem a nawet zwykłe zadławienie.

Nie każde użycie defibrylatora AED ratuje życie osoby z NZK. Skuteczność Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego jest największa, jeśli użyjemy go w ciągu pierwszych minut od NZK. Z każdą minutą opóźnienia defibrylacji szanse przeżycia spadają o 7 – 10%. Po 4 minutach następują nieodwracalne zmiany w mózgu. Oczywiście osoba ratująca oprócz obsługi defibrylatora musi przez cały czas prowadzić masaż serca, aby zapewnić dopływ tlenu do mózgu i mięśnia sercowego ofiary.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa umożliwia dotlenianie mózgu i mięśnia sercowego osoby poszkodowanej, natomiast nie jest w stanie przywrócić  normalnego rytmu serca. Resuscytacja odgrywa znaczącą rolę w pierwszych sekundach akcji ratowniczej, ale tak szybko, jak to możliwe należy również przeprowadzić defibrylację. Dlatego szkolenia z pierwszej pomocy zaczynają uwzględniać obsługę defibrylatora AED.

Im szybciej przeprowadzimy defibrylację, tym lepiej dla poszkodowanego. Z każdą minutą opóźnienia defibrylacji szanse przeżycia spadają o 7 – 10%. Po 4 minutach następują nieodwracalne zmiany w mózgu. Statystyki są straszne. W Polsce około 100 tysięcy osób zapada rocznie na zawał serca. Problemy układu krążenia są najczęstszą przyczyną śmiertelności wśród naszych rodaków, częściej umieramy z powodu chorób układu krążenia niż na wszelkie rodzaje nowotworów razem wzięte. Dlatego tak ważne jest, aby poszerzać własną świadomość w zakresie udzielania pierwszej pomocy oraz używania defibrylatorów AED.

Najczęściej dochodzi do zawałów między 6 rano a 12 w południe.

Najbardziej narażeni na NZK są mężczyźni w wieku od 40 do 60 lat. Co oczywiście nie oznacza, że pozostałe grupy są z tego ryzyka wyłączone. Nagłe Zatrzymanie Krążenia może spotkać niespodziewanie każdego z nas: osoby dorosłe, jak i dzieci, bez względu na wiek, stan zdrowia czy płeć.

 NZK poza szpitalem dotyka 40 tysięcy osób rocznie w Polsce. Z tej liczby udaje się uratować jedynie 5%.

Jeśli przy ratowaniu życia pomaga nam defibrylator AED, pomiędzy cokilkuminutowymi analizami serca (i ewentualnymi defibrylacjami) musimy prowadzić masaż serca. Masaż serca jest właściwie najważniejszy i należy go prowadzić bez przerw (wyjątek stanowi czas, kiedy AED analizuje pracę serca i dostarcza defibrylacji).

Nie należy włączać w akcję ratunkową sztucznego oddychania, jeśli sztuczne oddychanie miałoby odbywać się kosztem masażu serca. W takim przypadku konieczne jest jedynie udrożnienie dróg oddechowych. Jeśli mamy dwóch ratowników (dwie osoby udzielające pierwszej pomocy), oprócz masażu serca jak najbardziej warto prowadzić sztuczne oddychanie. Chciałbym tu zaznaczyć, że warto posiadać przy sobie maseczkę do sztucznego oddychania – ustnik, która zajmuje dokładnie tyle miejsca co pudełko od zapałek. Dzięki takiemu ustnikowi nie mamy bezpośredniego kontaktu z poszkodowanym.

Akcję reanimacyjną z użyciem AED można przerwać jedynie w następujących sytuacjach:
1. gdy poszkodowany odzyska oddech, krążenie
2. z chwilą przybycia pogotowia ratunkowego
3. gdy braknie nam siły